بررسی اثر کودهای زیستی و شیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه خوزستانی(satureja khuzistanica jamzad)

نویسندگان

احمد نوش کام

ناصر مجنون حسینی

جواد هادیان

محمد رضا جهانسوز

کاظم خاوازی

چکیده

سابقه و هدف : مرزه خوزستانی یک گیاه دارویی با ارزش و بومی بوده که در جنوب غرب ایران به صورت وحشی رشد می کنند و غنی از ترکیبات فنولی کارواکرول در اسانس بوده و به همین جهت از فعالیت بیولوژیکی قابل توجهی برخوردار می باشد. مرزه خوزستانی به عنوان گیاه دارویی جدید در ایران مطرح است و تحقیقات اندکی روی این گیاه انجام شده است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی واکنش گیاه دارویی مرزه خوزستانی به کاربرد کود‏های زیستی و شیمیایی انجام شد.مواد و روش ها : آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط مزرعه در شمال استان خوزستان( اندیمشک) در سال زراعی 92-1391 انجام شد. فاکتور اول شامل کودهای زیستی در چهار سطح(عدم تلقیح، قارچ میکوریزا، مخلوط سه جنس باکتری ازتوباکتر، سودوموناس و آزوسپریلوم، مخلوط قارچ میکوریزا و سه جنس باکتری) و فاکتور دوم شامل کود شیمیایی نیتروژن و فسفر در سه سطح(0، 30-50 و 60-100 کیلوگرم در هکتار n-p) بود. صفات اندازه گیری شده شامل : وزن خشک، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، نسبت برگ به ساقه، درصد و عملکرد اسانس و ترکیبات اسانس بودند. درصد اسانس به روش تقطیر با آب با دستگاه کلونجر، مقدار ترکیبات اسانس با دستگاه کروماتوگرافی گازی(gc) و نوع ترکیبات اسانس با دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی(gc-ms) اندازه گیری شدند. تجزیه و تحلیل داده‏ها با نرم افزار sas(9.1) و مقایسه میانگین تیمارها نیز با آزمون lsd در سطح احتمال 05/0 درصد انجام شد.یافته ها : نتایج نشان داد که اثر کود زیستی، کود شیمیایی و اثر متقابل کود زیستی و شیمیایی بر وزن خشک و عملکرد اسانس مرزه معنی دار گردید ولی بر اجزای اسانس معنی دار نشد. همچنین اثر کود شیمیایی بر درصد اسانس معنی دار بود. تیمار مخلوط قارچ+باکتری دارای بالاترین وزن خشک(4/8 گرم در بوته)و تیمار شاهد (سطح صفر کود شیمیایی + عدم تلقیح) دارای کمترین وزن خشک(05/4 گرم در بوته) بودند. سطح اول کود شیمیایی(30-50 کیلوگرم در هکتار n-p) دارای بالاترین درصد اسانس(58/2 درصد) و عملکرد اسانس(25/0 گرم در بوته) و سطح دوم کود شیمیایی(60-100 کیلوگرم در هکتار n-p) دارای کمترین درصداسانس(76/1درصد)و عملکرد اسانس (1/0 گرم در بوته) بود.نتیجه گیری : به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که عکس العمل گیاه به کاربرد قارچ میکوریزا مثبت بود و بیشترین وزن خشک بوته در گلدان حاوی تیمار قارچ میکوریزا مشاهده گردید. کاربرد کود شیمیایی n-p تا مقدار 30-50 کیلوگرم در هکتار باعث افزایش درصد اسانس، وزن خشک بوته و در نهایت افزایش عملکرد اسانس شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی اثر کودهای زیستی و شیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه خوزستانی(Satureja khuzistanica Jamzad)

سابقه و هدف : مرزه خوزستانی یک گیاه دارویی با ارزش و بومی بوده که در جنوب غرب ایران به صورت وحشی رشد می کنند و غنی از ترکیبات فنولی کارواکرول در اسانس بوده و به همین جهت از فعالیت بیولوژیکی قابل توجهی برخوردار می باشد. مرزه خوزستانی به عنوان گیاه دارویی جدید در ایران مطرح است و تحقیقات اندکی روی این گیاه انجام شده است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی واکنش گیاه دارویی مرزه خوزستانی به کاربرد ک...

متن کامل

اثر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.)

ریحان (Ocimum basilicum L.) یکی از مهم­ترین گیاهان دارویی اسـت کـه اسـانس آن در صنایع مختلف داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. در ایـن تحقیـق اثر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بـر خصوصیات کمی و کیفی این گیاه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کود دامی، کـود شـیمیایی (شامل اوره، سولفات پتاسیم و سوپرفسفات تریپل)، کود زیستی (مخلوطی از دو ب...

متن کامل

اثر دور آبیاری بر عملکرد کمی و کیفی دو گونه دارویی مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad) و مرزه رشینگری (S. Rechingeri jamzad) در منطقه غرب لرستان

به‌منظور ارزیابی عملکرد کمی و کیفی دو گونه مرزه خوزستانی و رشینگری در دورهای مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه غرب لرستان(کشکان) درسال زراعی 92-1391 انجام شد. تیمارهای فواصل آبیاری(15 روزیک‌بار، 30 روزیک‌بار و دیم) در کرت‌های اصلی و گونه مرزه (خوزستانی و رشینگری) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. صفات اندازه‌گیری شده شامل وزن برگ ...

متن کامل

اثر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه ریحان (ocimum basilicum l.)

ریحان (ocimum basilicum l.) یکی از مهم­ترین گیاهان دارویی اسـت کـه اسـانس آن در صنایع مختلف داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. در ایـن تحقیـق اثر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بـر خصوصیات کمی و کیفی این گیاه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کود دامی، کـود شـیمیایی (شامل اوره، سولفات پتاسیم و سوپرفسفات تریپل)، کود زیستی (مخلوطی از دو ب...

متن کامل

اثر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه ریحان (ocimum basilicum l.)

ریحان (ocimum basilicum l.) یکی از مهم­ترین گیاهان دارویی اسـت کـه اسـانس آن در صنایع مختلف داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. در ایـن تحقیـق اثر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بـر خصوصیات کمی و کیفی این گیاه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کود دامی، کـود شـیمیایی (شامل اوره، سولفات پتاسیم و سوپرفسفات تریپل)، کود زیستی (مخلوطی از دو ب...

متن کامل

اثر تاریخ کاشت و کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی بر خصوصیات کمی و کیفی بادام زمینی

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد بادام زمینی آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه بوعلی سینا انجام شد. سه تاریخ کاشت اول ،10 و20 خرداد در کرت‌های اصلی و مصرف کود در چهار سطح شامل کود شیمیایی فسفاته کامل‌ به همراه50 درصد کود شیمیایی نیتروژنه + کود زیستی نیتروژنه، کود شیمیایی نیتروژنه کامل به همراه 50 درصد کود شیمی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مجله تولید گیاهان زراعی

ناشر: دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و انجمن زراعت و اصلاح نباتات ایران

ISSN 2008-739X

دوره 8

شماره 4 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023